Turku onder de oppervlakte

​In augustus 2023 kwamen we bij elkaar in Turku, de oudste stad van Finland. Het was ooit de hoofdstad maar de geschiedenis besliste anders.
Finland en haar buurlanden delen de geschiedenis, en als je dat niet weet sta je verbaasd over de tweetaligheid van plaatsnamen, de structuur van de Lutherse kerk, de politiek van vandaag en de ruimte die in Finse kunst en cultuur voelbaar en hoorbaar is. De grote lijnen worden ingekleurd, maar de details blijven persoonlijk.
In Helsinki zag ik na de EBW een bijzondere tentoonstelling waar ook hologrammen geprojecteerd werden op allerlei manieren. Dit is er eentje van. En ik vond het kenmerkend voor wat zich in Finland momenteel afspeelt: processen die onder de oppervlakte plaats vinden, en waar je op heel verschillende manieren zicht op krijgt als je eigen positie beweegt.
Is dat ook niet zo in bibliodrama? De tekst lijkt te bestaan uit wat letters op papier, de vertaling kan variëren maar voor de buitenstaander zijn de woorden vast en zeker. Voor wie andere posities durft te verkennen ten opzichte van het verhaal ontdekt onder de oppervlakte een veelvoud van personen, emoties, verhalen, de mix van context in cultuur en ethiek. En daar doorheen het licht van de Liefde.
Hoe kijk jij naar die verhalen die als hologram ons uitnodigen om verder te kijken dan wat met het blote oog zichtbaar is?